• Coñécenos
    • Que é o IEM
      • Xunta Directiva
      • Normativa
      • Estatutos do IEM
      • Asambleas
      • Facerse socio/a do IEM
    • Historia do IEM
    • Relacións con organismo e institucións
  • Seccións
    • Arqueoloxía
      • Petróglifos
      • Xacementos – Escavacións
      • Rutas arqueolóxicas
    • Patrimonio
    • Memoria histórica
      • Causas militares
      • Consellos de guerra
      • Cine e memoria
    • Toponimia
    • Proxecto Equus
    • Biblioteca
      • Rexistros bibliográficos
    • Arquivo
    • Linguística e literatura
      • Puga
    • Teatro
  • Actividades
    • Sala exposicións
    • Proxectos pedagóxicos
    • Xeiras
  • Publicacións do IEM
    • Outras publicacións
    • Revista do IEM
    • Acceder
      • FACERSE SOCI@
    IEM
    • Coñécenos
      • Que é o IEM
        • Xunta Directiva
        • Normativa
        • Estatutos do IEM
        • Asambleas
        • Facerse socio/a do IEM
      • Historia do IEM
      • Relacións con organismo e institucións
    • Seccións
      • Arqueoloxía
        • Petróglifos
        • Xacementos – Escavacións
        • Rutas arqueolóxicas
      • Patrimonio
      • Memoria histórica
        • Causas militares
        • Consellos de guerra
        • Cine e memoria
      • Toponimia
      • Proxecto Equus
      • Biblioteca
        • Rexistros bibliográficos
      • Arquivo
      • Linguística e literatura
        • Puga
      • Teatro
    • Actividades
      • Sala exposicións
      • Proxectos pedagóxicos
      • Xeiras
    • Publicacións do IEM
      • Outras publicacións
      • Revista do IEM
    • Acceder
      • FACERSE SOCI@

      Linguística e literatura

      • Inicio
      • Blog
      • Linguística e literatura
      • Baiona, o imperio do “ouro”, de Víctor Iglesias Viqueira.
      Rua-de-Elduayen

      Baiona, o imperio do “ouro”, de Víctor Iglesias Viqueira.

      • Publicado por IEM
      • Categorías Linguística e literatura
      • Data 13 Setembro 2012
      • Comentarios 0 Comentarios

      Baiona, o imperio do “ouro”, é unha breve narración do escritor e xornalista Víctor Iglesias Viqueira, que co humor que o caracteriza, pinta unha paisaxe humana e lingüística da súa Baiona. Escrito a comezos do actual século, o texto integrou a sección O meu Val Miñor, da Revista do IEM Nº2. O compartimos…

      Baiona, o imperio do “ouro”

      Sonche capaces de cambiarlle o nome á Divindade. O sexo mailo xénero cando blasfeman, o que fan a miúdo. Tanto as mulleres como os homes: elas porque veñen do mercado e a
      pescada está polas nubes; eles porque fai un sol de carallo. Sonche uns pecadentos que andan a superarse cando hai crego diante. O Val Miñor vai mergullado en “ouros”, que dese xeito é aquí a moeda europea.
      Falar por falar, “meu” vén ser compañeiro ou amizade próxima e “chó” (txo) serve ao caso de comodín, cando significa axudante de cociñeiro a bordo. De Baredo para este sitio, dinche, co beizo engurrado, como anoxado: “Fédeche o cu, vaca de pueblo”. E engádenlle o de “pixote”, que trae conta sempre. O cu é cu en todo lugar. Sábeo a emigración a Suíza e Alemaña, onde eses raios de estranxeiros, no bar, ¿como pedían aghua? Co fácil que é e sáenche co de “váter” ou “o”.
      O Baixiño, contramestre, non quería en cuberta a permanatos nin pernanbucos: ían doentes no camarote tocando a ghitarra. O Sancristán, que fai repenicar a campá coa electrónica, canta na tasca como lle cadra:
      Non me toques a barrigha
      Que é causa que matormenta.
      Tócame un pouco máis abaixo,
      No caixón da ferramenta.
      A xenealoxía múdase, ninguén se chama como lle corresponde: podes ser Jancho, teu parceiro Chourizo, ter nome de pía Xurxo e dinche Garafullo, pero ben que se entende tododiós. Baiona e a súa área de influenza de lonxe coñece os seus cidadáns polo alcume. Quen non o ten tan claro é o carteiro, porque ben parvo debe ser por non saber que a dirección axeitada no sobre é enleada de máis: ¿Quen daría co sitio, se che poñen o nome e os apelidos, o enderezo e máis o distrito postal?
      Á xente sotérrana en “nícharos”, non veñas ti de ignorante, e dá a volta co coche na “redoma”, como seica dispara coa escopeta “repartidora”. O caso é que a xente enténdese, e o que non, a traballar na fábrica de “coches franchute” .
      Imos ir abrirlle as portas ao morto do tanatorio, que se escarallou o mando a distancia e o morto estache abafado coa calor. Morre a xente por unha cuestión sinxelamente cronolóxica, a non ser o que adianten os das motos. Maquías ponlle a cuberta de casqueiro a un faiado e a velliña pregunta: “¿que fas?”. “Pois un pab”. E a velliña retruca: “Ois, unha casa de putas”.
      As causas sábense “demasiadamente”, e non tes que vir ti coa “Universidá” e esa leria, porque de seguido che espetan que “non me fales en plan Jolivú”. A xente sabe o que sabe porque o sabe ben sabido “e porque o sei”, e non se para en barras nin en marcos: “a ese fóllomo eu”. Haiche lugarismos, como “e por parte”, que seica valerá por “enriba” ou “por se fose pouco”, e falamos de lugarismos porque de aí non pasa.
      Tamén cabe no mesmo saco o xiro “non me dá o ancho”, que mesmo é que non che cadra, ou a estraña conxugación do verbo haber, que nos coloca un “haba” (con uve?); por certo espapallado. Ten o seu aquel que os da banda de música chamen “Larry” á partitura composta polo director e que, na realidade, leva por título “La Arribada”.
      “Nin máis nin manga; ollo ao gato”, di Tejero cando quere impoñer o seu criterio e vén de faltar o viño. Entón fala de estrelas e galóns, como o máis grande, como se non houbese médicos, enxeñeiros, periodistas e augardenteiros clandestinos. E as estrelas e os galóns tamén lle pegan, quizabes por unha toleira simplemente patriótica: porque non haxa sobras, cando a colleita de albariño e espadeiro é doada.
      A cousa pode ser neghra cando se mira vir un problema de carallo, ou cando se intúe que, se non vén, o mesmo vén. Por iso, se chega, ti xa o sabías, aínda que tampouco che preste. Coidado con agharrar un “ganapán”, que é unha chea de viño, que non fai falla collela na taberna: na casa Manolo hai dabondo (Rincón do Ferreiro), resposta de seu, a semellantes inquedanzas. E adega, e agora (e despois), e onde dá a fragua saen chispas soas.
      As mulleres mercan unhas cortinas “presiosasss” e a cacheira rise de que a penduren con outros trofeos: bacallau, androlla, chourizos …
      Está Augusto a rachar co diccionario e aínda outros propoñen o que é xogo de palabras: “Come peixe e bota bloque”. Pode ser no levantamento dun muro, podería ser que convocan as urnas e, de tal xeito, e con v e maiúscula, fagan propaganda do devandito partido.
      Víctor Iglesias Viqueira

      Etiqueta:O meu Val Miñor, Victor Iglesias Viqueira

      • Share:
      author avatar
      IEM

      Publicación anterior

      A estación de arte rupestre no Monte Tetón será o obxectivo dunha nova Xeira nocturna do IEM.
      13 Setembro 2012

      Siguiente publicación

      A Virxe da Rocha: un singular proxecto de Antonio Palacios, por Xosé Ramón Iglesias Veiga.
      17 Setembro 2012

      Tamén che pode interesar

      antonio_fraguas
      Homenaxe a Antonio Fraguas Fraguas. Xoves 23 de maio ás 20:30H
      17 Maio, 2019
      tras os pasos do conde de gondomar
      Presentación do libro TRAS OS PASOS DO CONDE DE GONDOMAR. UNHA VIAXE ALÉN MIÑOR
      12 Xuño, 2016
      12509719_924994580882911_118785126952161805_n
      Presentación do libro ALFONSO SOLIÑO TRONCOSO. OBRA PLÁSTICA PARA O IEM 2002/2015.
      18 Xaneiro, 2016

      Deixar unha resposta Cancelar a resposta

      O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

      Buscar

      Seccións do IEM

      • Arqueoloxía
      • Patrimonio
      • Memoria histórica
      • Toponimia
      • Proxecto Equus
      • Biblioteca
      • Arquivo
      • Linguística e literatura
      • Teatro

      Contacto

      •   oficina@iem.gal
      •   +(34) 986 36 05 75
      •   Av. Campo da Feira, 10
      •  36380 Gondomar, Pontevedra

      O IEM

      • Que é o IEM
      • Novas
      • Contacto

      Multimedia

      • Cursos
      • Axenda
      • Imaxes

      Axuda

      • Facerse socio/a do IEM
      • Axuda

      Móbiles

      Esta páxina web é compatible coa visualización en terminais móbiles

      • Coñécenos
        • Que é o IEM
          • Xunta Directiva
          • Normativa
          • Estatutos do IEM
          • Asambleas
          • Facerse socio/a do IEM
        • Historia do IEM
        • Relacións con organismo e institucións
      • Seccións
        • Arqueoloxía
          • Petróglifos
          • Xacementos – Escavacións
          • Rutas arqueolóxicas
        • Patrimonio
        • Memoria histórica
          • Causas militares
          • Consellos de guerra
          • Cine e memoria
        • Toponimia
        • Proxecto Equus
        • Biblioteca
          • Rexistros bibliográficos
        • Arquivo
        • Linguística e literatura
          • Puga
        • Teatro
      • Actividades
        • Sala exposicións
        • Proxectos pedagóxicos
        • Xeiras
      • Publicacións do IEM
        • Outras publicacións
        • Revista do IEM

      © 2019 Instituto de Estudos Miñoranos

      • Política de privacidade
      • Aviso legal
      • Política de Cookies
      No apps configured. Please contact your administrator.

      Inicie sesión con su cuenta de sitio

      No apps configured. Please contact your administrator.

      ¿Perdiste tu contraseña?